Ekonomi Muhabirleri Derneği üyeleri ile bir araya gelen BDDK Başkanı Mukim Öztekin, tüketicilerin büyük tepkisini çeken kredi kartı aidatları ve komisyonlarına ilişkin yasal düzenleme olup olmayacağı sorusuna yanıt verdi. Öztekin, Tüketici Kanunu’nda yapılacak değişiklikle bankaların tüketicilerle sayfalar dolusu genel çerçeve sözleşmeleri yerine; hizmet bedeli olarak alacakları ücret ve komisyonları açıkça gösterecekleri yeni sözleşmeler yapmalarının zorunlu hale getirilmesinin öngörüldüğünü söyledi. Ayrıca Finansal İstikrar Komitesi’nde alınan kararla tüketicilerin finansal okur-yazarlığının artırılması, bilinç düzeyinin yükseltilmesine yönelik hedeflerden söz etti.

“KİMSEYE ZORLA KART VERİLMİYOR”

Ancak Öztekin, “Her hizmetin mutlaka bedeli olacaktır. Fayda-maliyet analizi yapmayan bir tüccar kısa sürede ciddi sıkıntılarla karşılaşır. Tabii herkesin de hizmetin bedelini bilmeye hakkı vardır” dedi. Tüketici lehine sonuçlanan mahkeme kararlarının büyük bölümünün ‘tüketicinin bilgisi dışında alınan aidat ve komisyonlardan’ kaynaklandığını vurgulayan Öztekin, “Biz hiçbir zaman kimsenin aldatılmasından yana değiliz. Ama bankacılık sektörü de güven müessesedir. BDDK olarak bu tür şikayetleri sonlandırmak için ciddi çaba içindeyiz. Ama kimseye de zorla kredi kartı verilmiyor” dedi.

BEDAVA KARTA İLGİ YOK

Öztekin, bankaların çoğunun aidatsız karta geçtiğini ancak tüketicinin taksitlendirme yapmayan, ödül puan vermeyen bu kartları tercih etmediğini söyledi. Öztekin, O zaman her hizmetin bir bedeli olmalı. Zaten sektördeki rekabet de beraberinde ücretsiz kartları getiriyor. Tüketiciyi duymayan banka kendi ayağına kurşun sıkar” diye konuştu.

BODRUM’DA YERSEN 50 LİRA

Her hizmetin bir bedeli bulunduğunu tekrarlayan Öztekin, “Ekmeği gidip fırından herkes bedava almak ister. Ama 2 liralık ekmek de alırsın, 50 liralık ekmek de var yani. Bankacılık sektörü şunu diyor; lahmacunu Bodrum'da 50 liraya yiyorsunuz ama 2 liraya satılan lahmacun da var. Nerede yediğinizle alakalı. Tüketici olarak aldığınız ürünün bedelini bilecekseniz, size haber verilecek, aldatılmayacaksınız” değerlendirmesinde bulundu.

BİR YILDA 23.4 MİLYAR KAR

Öztekin, EMD üyeleriyle buluşmasında bankacılık sektörüne ilişkin 2012 yılı sonuçlarını da açıkladı. Buna göre bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 2011 yılı sonuna göre yüzde 12.6’lık artışla 1 trilyon 370 milyar liraya; mevduat toplamı yüzde 11 artışla 771.9 milyar liraya yükseldi. Bankacılık sektörünün net karı ise yüzde 19.2’lik artışla 23 milyar 600 milyon liraya çıktı. Öztekin, sektörde faaliyet gösteren 49 bankadan 37’sinin karını artırdığını belirtirken; faiz gelirlerinin yüzde 24.7; faiz giderlerinin ise yüzde 18 arttığına dikkat çekti.

KOMİSYON GELİRLERİ 7.1 MİLYAR

Bankalar, tüketicilerin en fazla tepki gösterdiği gelir kalemi olan kredi kartı ücret ve komisyon gelirlerini ise 2012 yılında 7.1 milyar liraya yükselttiler.  2012 yılı genelinde kredilerdeki artış oranı ise yüzde 16.4 oldu. Bankalarca verilen kredi miktarı 683 milyardan 795 milyar liraya ulaştı. Bireysel kredi toplamı 266 milyar lira olurken, bunun yüzde 27’sini yani 71.6 milyar lirasını kredi kartı alacakları; 194,3 milyar lirasını ise tüketici kredileri oluşturdu.

ÖDENEMEYEN KREDİLER YÜZDE 23 ARTTI

Alınan kredilerin ödenmesinde yaşanan sıkıntının göstergesi olan ‘takibe düşen alacak’ miktarı 2012 yılında yüzde 23.4’lük artışla 23 milyar 400 milyon liraya yükseldi. Takipteki alacaklarda en fazla artış 1.7 milyar lirayla kurumsal/ticari kredilerde gözlendi. Takipteki bireysel kredi miktarındaki artış 1.4 milyar; KOBİ kredilerinde ise 1.3 milyar oldu.

Bireysel krediler içinde takibe dönüşen kredi miktarında ise ihtiyaç ve tüketici kredileri 981 milyonluk artışla başı çekerken, bunu 401 milyon lirayla kredi kartı alacakları izledi.

BDDK Başkanı Öztekin, takipteki kredi miktarındaki 4.4 milyar liralık bu artışın esas itibariyle 2010 ve 2011 yıllarında verilen kredilerin yaşlanmasından kaynaklandığını söyledi. Toplam krediler içinde takibe dönüşüm oranın yüzde 2.9 olduğunu; bunun da bankacılık sektörünün aktif kalitesine ilişkin sorun yaratmaktan uzak olduğunu söyledi.

2013 yılında sektörün aktiflerinin yüzde 16 civarında artmasını beklediklerini ifade eden Öztekin, kredilerdeki artışın yüzde 15, mevduatta yüzde 13 olacağı tahmininde bulundu. Öztekin, "Sektörün net faiz marjında ilave bir artış beklememekle birlikte, aktif  kalitesinde 2012 yılına kıyasla bir iyileşme görülebileceğini, özkaynak ve aktif  karlılığının 2012 yılındaki seviyesini 2013 yılında da muhafaza edeceğini  bekliyoruz” dedi.